Minimaal benodigde gegevens
Indien met honderd procent zekerheid vast zou staan dat een dijk in het verleden een hoogwaterstand heeft gekeerd die hoger was en langer heeft geduurd dan het ontwerphoogwater, dat alle overige omstandigheden met betrekking tot de macro- stabiliteit ongunstiger of tenminste niet gunstiger waren dan voor de huidige situatie moet worden aangenomen, en er in deze historische situatie geen voorteken van bezwijken zoals grote vervormingen of schade zijn geconstateerd, dan kan op grond van het overleven van de historische situatie worden geconcludeerd dat de stabiliteit voldoende is.
In de praktijk zal echter nooit alle relevante informatie over de omstandigheden ten tijde van een historisch hoogwater beschikbaar zijn, laat staan dat deze honderd procent betrouwbaar is. Het gebrek aan of niet honderd procent betrouwbaar zijn van historische informatie vormt echter geen principiële belemmering voor het toepassen van ‘Bewezen Sterkte’. Onzekerheden kunnen immers in meer of min- dere mate worden afgedekt door het doen van veilige inschattingen. Het daarmee samenhangende effect is wel dat de succeskans van de methode ‘Bewezen Sterkte’ kleiner wordt naarmate er meer en grotere onzekerheden zijn die moeten worden afgedekt.
In dit verband kan met betrekking tot de historische situatie een minimale set gegevens worden gedefinieerd die absoluut noodzakelijk is om de methode
‘Bewezen Sterkte’ in zijn algemeenheid toe te kunnen passen. Zonder deze gege-vens zullen de onzekerheden dermate groot zijn dat nooit een succesvol resultaat kan worden behaald, of eigenlijk zelfs nooit mag worden behaald. Deze minimale set gegevens bestaat uit:
-
Hoogte en duur (verloop in de tijd) van het opgetreden historische hoogwater. Indien deze gegevens niet precies ter plaatse van de beschouwde dijkstrekking bekend zijn, maar wel op nabij gelegen plaatsen, dan kunnen deze gegevens door middel van modelberekeningen of interpolatie worden herleid.
-
Geometrie van het dijkprofiel en maaiveldhoogte ter plaatse van voor- en achterland zoals aanwezig ten tijde van het opgetreden historische hoog- water. Hiervoor dient te worden beschikt over tekeningen van de historische, destijds aanwezige profielen (dit kunnen zowel originele als achteraf gerecon- strueerde tekeningen zijn).
-
Informatie over de wijze waarop de dijk het historische hoogwater heeft gekeerd. Deze informatie zal in de regel kunnen worden teruggevonden in verslagen over de uitgevoerde inspecties tijdens en na het historisch hoog- water. Indien op grond hiervan moet worden geconcludeerd dat de dijk destijds voortekenen van bezwijken vertoonde mag de methode ‘Bewezen Sterkte’ niet worden toegepast.
Ten aanzien van de vergelijking van het verloop van het historisch hoogwater met het hoogwater bij toetspeil wordt tenslotte het volgende opgemerkt. Tijdens toepassing van de methode ‘Bewezen Sterkte’ op dijken langs de voormalige Zuiderzee (de studie ‘Markermeer II’ [26]) bleek het historisch hoogwater niet zondermeer het waterstandsverloop bij toetspeil te omhullen, hoewel de piek-waterstand in de historische situatie veel hoger was dan het toetspeil. Er is voor wat betreft de toetsrandvoorwaarden onderscheid te maken tussen een storm-bepaald peil en een hoog meerpeil. De eerste wordt gekenmerkt door een relatief hoge piekwaterstand in combinatie met een relatief korte duur van het hoogwater, de tweede door een veel lagere piekwaterstand maar met een relatief lange duur van het hoogwater. Deze laatste is voor de toepassing van ‘Bewezen Sterkte’ ongunstig juist vanwege zijn lange duur en daarmee de mogelijke doorwerking daarvan in de geohydrologische situatie. Door nu dit onderscheid in de twee typen van mogelijk maatgevende hydraulische randvoorwaarden expliciet te maken (de zogenaamde gesplitste randvoorwaarden) ontstaat de mogelijkheid om voor de toets bij het stormbepaald peil, die wel volledig wordt omhuld door het historisch hoogwater, gebruik te maken van de methode ‘Bewezen Sterkte’. Voor de toets bij het lagere maar langer durende hoogwater kan dan vervolgens de ‘normale’ gedetailleerde stabiliteitstoets worden uitgevoerd, of zo nodig de ‘Restbreedte-bij-Overhoogte’-methode.
