Begrippen Technische leidraden - Letter h
h
q
x
y
Handhavingsbeleid
Regeringsbeleid om de ligging van de kustlijn te handhaven.
Haringmanblok
Type betonblokken met inkeping ter beperking van golfoploop.
Havendam
Dam gelegen voor de primaire waterkering die zich uitstrekt vanaf de kust of oever het open water in, om de stroming en golven te beïnvloeden of om te voorkomen dat de toegang tot een haven of een rivier dichtslibt.
Havenslingering
Resonantieverschijnsel in bekkens (onder andere havens) als gevolg van laagfrequente variaties van de buitenwaterstand. Synoniem: seiche.
Heave
Situatie waarbij verticale korrelspanningen in een zandlaag wegvallen onder invloed van een verticale grondwaterstroming. Dit wordt ook wel de vorming van drijfzand genoemd. Zie ook fluïdisatie.
Het nieuwe rekenen
Het uitvoeren van een ongedraineerde macrostabiliteitsanalyse met ongedraineerde schuifsterkteparameters.
Heterogeen
Van punt tot punt belangrijke verschillen in eigenschappen bezittend.
Hevel(pers)leiding
Kokervormige constructie met een verhoogd middengedeelte, in de regel over waterkering of (stroom)scheiding heen, dat twee wederzijds gelegen wateren met elkaar verbindt. Het overbrengen van water via de hevel vindt plaats op basis van de principes van communicerende vaten en wordt in gang gebracht door het aanbrengen van een vacuüm in de leiding.
HIS
Hoogwater Informatie Systeem.
Hoge drempel
Een element in een niet hoogwaterkerend gesloten kunstwerk, dat zorgt voor een drempel waar het water via golfoverslag en/of overloop overheen moet stromen zonder dat het invloed van eventueel aanwezig binnenwater ondervindt.
Hoge gronden
De natuurlijke hoge delen van Nederland.
Hogedrukleiding (vloeistof, gas)
Leiding deel uitmakend van een systeem waarin een bedrijfsdruk groter dan of gelijk aan 1 MPa (10 bar) wordt aangehouden.
Hoofdgeul
Diepe geul van de rivier waarin ook tijdens laagwatersituaties water wordt afgevoerd.
Hoogheemraadschap
Waterschap waarin hoogheemraden het bestuur voeren.
Hoogwater Informatie Systeem (HIS)
Het HIS is een geautomatiseerd informatiesysteem dat actuele en eenduidige informatie biedt over de bedreigde plekken in de waterkeringen tijdens een hoogwatersituatie, de mogelijke gevolgen bij het falen van één of meerdere van de bedreigde plekken en de effecten van maatregelen om slachtoffers en schade te beperken.
Hoogwaterbescherming
Technische maatregelen met als doel te voldoen aan de gestelde veiligheidsnorm.
Hoogwaterbeschermingsprogramma
Programma waarbinnen de waterschappen en Rijkswaterstaat samenwerken aan de realisatie (prioritering en financiering) van de versterking van primaire waterkeringen waarvoor de noodzaak van versterking uit de beoordeling van deze waterkeringen is gebleken. Met de term Hoogwaterbeschermingsprogramma wordt zowel de alliantie, de programmadirectie, als het jaarlijks vastgestelde programma van versterkingswerken aangeduid.
Hoogwatergeul (Maas)
Langs de Maas is een hoogwatergeul een geul in het winterbed van de Maas die bij hoogwater meestroomt.
Hoogwatergeul (Rijntakken en benedenrivierengebied)
By-passes en hoogwatergeulen zijn binnendijkse geulen die gedurende een gedeelte van het jaar meestromen. Ze creëren extra afvoercapaciteit en veroorzaken daarmee een waterstandverlaging. In principe wordt het binnendijkse gebied niet afgegraven en bepaalt de huidige maaiveldhoogte de bodemhoogte van de geul. Bij by-passes of lokale ‘hobbels’ in het terrein kan vergraving nodig zijn. Enkele definities in deze categorie zijn: - by-pass rondom een stedelijk knelpunt: relatief korte geul rond een intensief bebouwd gebied, die niet ieder jaar meestroomt hetgeen invloed heeft op de inrichting. - hoogwatergeulen: stromen met een bepaalde frequentie mee en maken deel uit van het bergende en watervoerende gedeelte van een rivier en zijn begrensd door twee geleidedijken of door hoge gronden. - blauwe rivieren: zijn zoals hoogwatergeulen alleen is de frequentie van meestromen (veel) hoger. - kreken en killen: liggen in het benedenrivierengebied, sluiten aan op het watervoerend deel van een rivier en stromen geregeld mee ook bij lagere afvoerniveaus. - stromende vlakte: staat via drempels of kunstwerken in verbinding met de rivier, wordt ingezet tijdens maatgevende waterstanden. Afhankelijk van de inrichting kan worden gekozen voor een meer frequente inzet.
Hoogwatergolf
Tijdelijk verhoogde waterstanden in een rivier (met een golfvorm) door een vergrote rivierafvoer. De hoogwatergolf kan enkele uren tot enkele dagen aanblijven.