Begrippen Technische leidraden
q
x
y
Buistoot
Afzonderlijk optredende vrij kort durende waterspiegelverheffing als gevolg van een zware bui.
Buiten (-dijks, -teen)
Aan de kant van het buitenwater.
Buitenberm
Extra verbreding aan de buitendijkse zijde van de dijk om het dijklichaam extra steun te bieden, om zandmeevoerende wellen te voorkomen en/of om de golfoploop te reduceren.
Buitenbeschermingszone
Zone binnen het gebied dat onder werking van de keur of Wbr valt en die als zodanig in de legger is opgenomen; stroken grond ter weerszijden van de beschermingszones, die verband houden met het voorkomen van schade door extreme mechanismen (zoals explosie of leidingbreuk).
Buitendijks
Aan de kant van het te keren (buiten)water.
Buitenknik
Knik tussen de berm en het benedenbeloop.
Buitenkruinlijn
Lijn die de overgang markeert tussen de kruin en het buitentalud.
Buitentalud
Hellend vlak van het dijklichaam aan de kerende zijde.
Buitenteen
Onderrand van het dijklichaam aan de buitendijkse zijde van de dijk (de overgang van dijk naar maaiveld en/of voorland).
Buitenwater
Water van een oppervlaktewaterlichaam waarvan de waterstand direct invloed ondervindt van hoge stormvloed, bij hoog opperwater van een van de grote rivieren, bij hoog water van het IJsselmeer of het Markermeer, dan wel bij een combinatie daarvan, alsmede het Volkerak-Zoommeer, Grevelingenmeer, getijdedeel van de Hollandse IJssel en de Veluwerandmeren.
Caisson
Betonnen rechthoekige bak die in de waterbouw over het algemeen dienst doet als golfbreker of als hulpconstructie bij de sluiting van dijken en/of dammen.
Calamiteit
Bij waterveiligheid de omstandigheden waaronder de goede staat van één of meerdere waterstaatswerken onmiddellijk en ernstig in het ongerede is of dreigt te komen.
Calamiteitenplan
Een draaiboek waarin verschillende acties om de dijk te bewaken (in geval van calamiteit) staan vermeld. Volgens de Waterwet zijn waterbeheerders verplicht dit op te stellen.
Calibratie
Afstelling van instrumenten zodat de juiste waarden worden gemeten (ook afregeling van rekenmodellen).
Capillaire zone
De met water verzadigde grondzone boven het freatisch vlak.
Cascade-effect
Het trapsgewijze verloop van water van hoog naar laag, vertraagd door obstakels in het landschap (zie ook systeemwerking).
Cellenwand
Gewichtsconstructie opgebouwd uit damwanden, die tot cirkelvormige of deels cirkelvormige cellen worden geconstrueerd en met grond of een ander materiaal worden gevuld om voldoende massa te krijgen. Door de cellen onderling te verbinden ontstaat een cellenwand.
Climax stadium
Eindstadium van een natuurlijk verlopende successie.
Cohesie
Wederzijdse aantrekking tussen de fijne gronddeeltjes van sommige grondsoorten, waardoor deze bij elkaar worden gehouden tot een vaste massa zonder externe krachten.
Cohesieve laag
Zie afdeklaag.