Bij dit faalmechanisme zijn in de toetsing het volgende deelmechanisme van toepassing:
Z43 Bezwijken door algeheel stabiliteitsverlies ten gevolge van het verval
Feitelijk is dit geen deelmechanisme, maar direct het faalmechanisme. Bezwijken als gevolg van algeheel stabiliteitsverlies treedt op wanneer de belastingen niet kunnen worden afgedragen naar de ondergrond, zonder dat dit leidt tot substantiële vervormingen. De belastingen die van toepassing zijn, zijn met name hoogwater gerelateerd zoals verval en wellicht windbelasting. Golfbelastingen kunnen van toepassing zijn indien de golfperiode lang genoeg is om de constructie te laten ‘merken’ dat er een golf aanwezig is. Bij grote golven kunnen golfklappen optreden, welke bij veelvuldig voorkomen ook kunnen bijdragen aan instabiliteit.
Stabiliteitsverlies van het grondlichaam waarin een kunstwerk is opgenomen is zelden van belang, aangezien het kunstwerk vaak zijn eigen fundatie kent. Daarnaast wordt door de aanwezigheid van (kwel-)schermen en vleugelwanden ook al een weerstand tegen instabiliteit van het grondlichaam opgebouwd.
Het beoordelen van dit mechanisme bestaat uit het vergelijken van de maximaal optredende belastingen en de maximaal opneembare belastingen. Een opneembare belasting die kleiner is dan de optredende belasting, leidt tot falen.