Uitvoering kistdam
In CUR 166 “Damwandconstructies” [19] zijn algemene uitvoeringsaspecten voor damwanden gegeven. Hieronder volgen enkele aandachtspunten met betrekking tot kistdammen als dijkversterking.
-
Installatiemogelijkheden damwand
De damwand kan worden weggetrild, ingeheid of ingedrukt. Drukken en heien kunnen moeizaam verlopen in dijken waarin in het verleden puin is verwerkt. Desalniettemin heeft drukken vaak de voorkeur om de hinder voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken.
Vóór het inbrengen van de damwand kan door middel van voorboren onderzoek plaatsvinden naar de aanwezigheid van obstakels en oude funderingen ter plaatse van het damwandtracé. Kans op schade is er vooral als in hard zand of tegen harde voorwerpen in de ondergrond wordt geheid. Ter plaatse van de damwandtracés zal een heisleuf met een breedte van circa 1m en een diepte tot minimaal de onderkant van de wegverharding moeten worden gegraven.
-
Ruimtebeslag bouwterrein
Voor het inbrengen van de damwanden is groot materieel vereist. Daarnaast is ruimte benodigd voor de opslag en aanvoer van de damwandplanken. Zoals in hoofdstuk 7 is vermeld is, bij inzet van standaard materieel, voor de uitvoering een strookbreedte van circa 10 à 12m nodig, rekening houdend met de afstand tot de belendende bebouwing.
-
Trillingsaspecten en beïnvloeding omgeving
Het intrillen en inheien kan hinder en schade veroorzaken voor nabijgelegen bebouwing en voor apparatuur en personen in de bebouwing. Schade aan de bebouwing ontstaat:
-
direct door te hoge trillingsintensiteit;
-
indirect door zetting ten gevolge van de verdichting van de funderingsgrondlaag zowel bij fundering op staal als op palen;
-
indirect door het genereren van wateroverspanningen in de funderingsgrondslag waardoor het draagvermogen verminderd wordt en zettingen kunnen optreden.
In gebieden met een slappe ondergrond moet er ook aan gedacht worden dat het werken met zware damwandprofielen en het verplaatsen van zwaar materiaal op het werk sterke trillingen en bewegingen in slappe bodemlagen in de omgeving kan opwekken. Deze kunnen zelfs beduidend sterker zijn dan de trillingen die bij het inbrengen van de damwandprofielen worden opgewekt. Bij het trillen is de kans op schade het geringst bij gebruik van hoogfrequente trilblokken met een variabel moment. Uit [19] volgt dat bij de kleine afstand (2 à 10m) tot de bebouwing, waarvan hier sprake is, er een grote kans is op schade in metselwerk als gevolg van trillingen.
Een alternatieve methode is het wegdrukken van de damwanden. Voordeel hierbij is dat de hierbij vrijwel geen trillingshinder optreedt, een nadeel is dat met deze methode een minder grote diepte kan worden bereikt. Ook hier geldt dat zwaar materieel trillingen in de bodem kan opwekken.
-
Aanbrengen gordingen en ankerstaven
Na het inbrengen van de damwanden moet ten behoeve van het aanbrengen van de verankering de grond tussen de damwanden tot de geplande verankeringsdiepte worden weggegraven. Mogelijk zelfs dieper indien het materiaal tussen polder- en rivierwand (bv. slappe klei) moet worden vervangen door ander materiaal (bv. zand).
Het probleem bij het aanbrengen van ankerstangen tussen de damwanden is de beperkte werkruimte. De ankerstangen aanbrengen door een wand te doorboren en zo vanuit de buitenzijde van de kistdam te werken is vanwege de lengte van de ankerstangen en de over het algemeen beperkte ruimte aan de buitenzijde van de kistdam niet praktisch. Het aanbrengen van de ankerstangen vanuit de binnenzijde door middel van een gegraven sleuf tussen de damwanden heeft veel ontgraving tot gevolg, maar is beter uitvoerbaar. Ter voorkoming van ontspanning van de grond aan de buitenzijde, met als gevolg zetting van de bebouwing, zullen mogelijk tijdelijke stempels tussen de damwanden moeten worden aangebracht.
-
Waterdichtheid
De slotafdichting van stalen damwandprofielen bepaalt de waterdichtheid van de wand. In een grondkerende situatie worden de sloten van de damwanden over het algemeen dichtgedrukt na de initiële zetting door gronddruk. (In hoeverre dit ook het geval is bij damwanden die deel uitmaken van een kistdam als dijkversterking is niet bekend.) Is dit niet het geval dan zijn er diverse hulpmiddelen om de sloten te dichten door middel van slotvullingen van o.a. polystyreen, cement-bentoniet en chemische injecties.
Eventueel kunnen extra maatregelen getroffen worden door bijvoorbeeld vóór het inbrengen van de damplanken ter plaatse van de sloten voor te boren met cement/bentoniet-spoeling, zie hiervoor ook hoofdstuk 7. Hiermee wordt de inbreng- weerstand verminderd zodat de planken gemakkelijker op diepte kunnen worden gebracht.
Als controle op het eventueel uit het slot lopen van de planken kunnen slotverklikkers worden toegepast.
-
Supervisie en monitoring tijdens de uitvoering van de kistdam
Het grootste deel van de controle vindt plaats tijdens de uitvoering. De belangrijkste keuringen en metingen die tijdens de uitvoering moeten worden gedaan, zijn:
-
damwandconstructie: afmetingen en staalkwaliteit, ook van gordingen en anker- staven, eventuele beschermingslagen;
-
omgeving: trillingsmetingen en monitoring van de belendende bebouwing, waaronder nauwkeurigheidspassingen.
-
Milieuaspecten bij damwanden (o.a. van verduurzamingsmiddelen) Kortheidshalve wordt hierbij verwezen naar [19] paragraaf 5.6.3.