Primaire en secundaire functies van een dijkbekleding - Structuur in eisen en wensen
De primaire functie van een waterkering is het achterliggende gebied te beschermen tegen overstroming. Om de waterkering, die meestal is opgebouwd uit grond, te beschermen tegen erosie wordt een bekleding aangebracht. De primaire functie van de bekleding is het grondlichaam te beschermen zodat deze haar functie kan vervullen. Dit betekent dat de bekleding gedurende haar levensduur primair de volgende functies moet vervullen:
de bekleding moet bestand zijn tegen de verwachte belastingen, namelijk de belasting door golven (wind- en scheepsgolven), stroming, waterstandsverschillen en overige belastingen;
de onderliggende lagen moeten worden vastgehouden: de onderliggende lagen en het kernmateriaal mogen niet verdwijnen door een bovenliggende laag in de bekleding;
weerstand tegen ongewenste vormverandering of degeneratie;
en eventuele overige functies die voortvloeien uit specifieke aspecten van de betreffende bekleding.
Afhankelijk van de situatie kan de bekleding een aantal andere functies van de waterkering vervullen. Deze zijn grotendeels afgeleid vanuit de primaire functies van de waterkering. Tot deze ‘waterbouwkundige secundaire functies’ kunnen de volgende functies van een waterkering behoren:
reductie van golfoploop;
het leveren van een bijdrage aan de waterdichtheid van de kering;
beperken van onderhoud;
verhogen van macrostabiliteit (bijvoorbeeld door gewapende grond of gewicht);
overig.
Deze waterbouwkundige secundaire functies komen wel aan de orde in hoofdstuk 3 bij de uitwerking van de primaire functies, maar zijn in deze Handreiking niet verder uitgewerkt.
Naast de waterkerende functie van de bekleding is een aantal niet-waterkerende (secundaire) functies te definiëren:
verkeer;
landschap/ecologie;
recreatie;
landbouw;
wonen;
overig.
De secundaire functies worden verder uitgewerkt in hoofdstuk 4.
Vaak is de functie van een waterkering een combinatie van primaire en secundaire functies. In Figuur 2-3 wordt een overzicht gegeven van de verschillende functies van een dijkbekleding.
Bron
Handreiking Dijkbekledingen Deel 1: Algemeen (HDD1)
Hoofdstuk
Structuur in eisen en wensen
Auteur
Cirkel J., C. van Dam, E. van den Akker, J.W. Nell