Geologie - Geologische gebiedsbeschrijving

figu u r 4.1

42

1. 1. 1. Pleistoceen: Formatie van Kreftenheye

         De Formatie van Kreftenheye, die in het late Pleistoceen is gevormd, bestaat uit:

         1. fluviatiele afzetti ngen

            De fluviatiele afzettingen, die het hoofdelement van deze pleistocene formatie vor­ men, zijn afgezet door de rivieren. Ze komen in heel het gebied voor. De top van deze pleistocene afzettingen l igt tussen N.A.P. -10 en -23 m. De afzettingen bestaan hoofdzakel ijk uit middel- tot grofkorrelige zanden, plaatselijk vermengd met grind. Aan de bovenzijde warden d eie rivierafzettingen steeds fijner, en boven­ aan warden ze meestal afgesloten met een enkele decimeters dikke siltige en fijnzan­ dige klei- of leemlaag.

         2. eolische afzetti ngen

         De eolische, door de wind afgezette zanden vormen onder andere duinen, de zoge­ naamde donken. Het zand is fijn tot middelkorrelig en afkomstig van het destijds droogl iggende rivierbed. De donken zijn gelijktijdig met of vlak na de afsluitende tl uviatiele kleilaag afgezet. Ze liggen onregel matig over het hele gebied verspreid en

         varieren sterk in dikte, van enkele decimeters tot 5 a 10 meter. Plaatselijk kunnen ze

         rei ken tot aan het maaiveld.

      2. Holoceen: Westland-Formatie

De holocene tijd wordt gekarakteriseerd door een warmer klimaat en een daarmee gepaard gaande zeespiegelrijzing. Alie afzettingen die direct of indirect onder invloed van de zee zijn afgezet, warden tot de Westland-Formatie gerekend.

De Westland-Formatie omvat vier afzettingstypen met ieder een eigen lithologie, te weten:

1. Oude en Jonge Duin- en Strandafzettingen

   De Duin- en Strandafzettingen bestaan uit fijn- tot middel korrelige zanden. Duin­ zanden zijn tot duinen opgewaaid strandzand dat direct nabij de zee is afgezet. De genoemde afzettingen komen alleen in het Westen voor, dicht bij de kust.

2. mariene afzettingen

   Mariene afzettingen zijn onder directe invloed van de zee gevormd. De oudere afzettingen warden Afzettingen van Calais genoemd, en dejongere Afzettingen van Duinkerke.

   Van de Afzettingen van Calais bestaat het onderste dee! veelal uit zand, en het bovenste deel meestal uit klei. De Afzettingen van Duinkerke bestaan in de geulen meestal uit zand of zandige klei, en buiten de geulsystemen voornamelijk uit klei.

3. perimariene afzettingen

   De peri mariene afzetti ngen zijn rivierafzettingen die onder invloed van de zeespie­ gelrijzing zijn afgezet. De oudere afzettingen warden Afzettingen van Gorku m genoemd, en de jongste Afzettingen van Tie!. Zowel de Afzettingen van Gorkum als de Afzettingen van Tiel bestaan uit klei, venige klei en met name in grate geulen zandlagen.

   43

4. organiscbe afzettingen

In de Westland-Formatie warden een tweetal veenlagen onderscheiden: bet Basis­ veen en bet Hollandveen.

Tot bet Basisveen wordt alleen de veenlaag gerekend die aan de basis van de West­ land-Formatie voorkomt. De overige veenlagen beboren tot bet Hollandveen. Het Hollandveen vormt in marien gebied de scbeiding tussen de Afzettingen van Calais en de Afzettingen van Duinkerke.

Het Basisveen en bet Hollandveen komen als voedselrijk veen en als voedselarm veen voor.