Voor de grond onder de grondwaterstand geeft de verhouding qclq1bovendien een goede indicatie van de grondsoort. In de figuren 9.8 en 9.9 is het verband tussen qc en q1in verschillende grondsoorten uitgezet voor sonderingen met de mechanische en met
de cilindrische elektrische kleefmantelconus.
Gecompleteerd met de resultaten van enige handboringen en het geo-elektrisch onder zoek geven sonderingen een betrouwbaar inzicht in de ligging en de dikte van de ver schillende bodemlagen.
77
figuur 9.8 figuur 9.9
De laatste jaren neemt de belangstelling voor zogenaamde waterspanningsonderingen toe. Hiertoe is in de elektrische kleefmantelconus een waterspanningsopnemer ingebouwd. Tijdens het sonderen wordt de waterspanning bij de conuspunt continu ge meten. Figuur 9.10 toont een meetresultaat.
conusweerstand -
0 20 (MN/m2) LO
porienwaterspanning -
figuur 9.10
De gemeten waterspanning geeft een betrouwbare aanwijzing over de grondsoort, en laagscheidingen warden duidelijk aangegeven. Omdat de opgewekte waterover- en onderspanning deels wordt bepaald door de volumeveranderingseigenschappen van de
78
verdrongen grond, kunnen uit deze metingen aanwijzingen worden verkregen over het dilatantie-gedrag ervan. De methode lijkt dan ook bij uitstek geschikt om te worden ge bruikt bij het voorspellen van verweking en zettingsvloeiingen.
De sondering levert ook indicaties over de sterkte-eigenschappen van de verschillende grondlagen. De conusweerstand wordt namelijk in belangrijke mate bepaald door de schuifweerstand van de grond. Voor verzadigde kleilagen kan de ongedraineerde schuifsterkte r1bij benadering uit de gemeten conusweerstand q c als volgt word en afge
leid:
a
De gedraineerde schuifweerstandsparameters q/ en c', dat wil zeggen de hoek van in wendige wrijving in volledig gedraineerde toestand en de cohesie, kunnen uit een son dering in klei niet warden verkregen.
In zand wordt de conusweerstand behalve voor de schuifweerstand oak voor een dee! bepaald door de vervormingseigenschappen van het korrelskelet. Dit betekent dat uit de conusweerstand Qc slechts een zeer globale indicatie kan worden verkregen omtrent de schuifweerstandsparameter rp'.